Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο κοινή διαταραχή του μυοσκελετικού συστήματος και χαρακτηρίζεται από αργό και βαθμιαίο εκφυλισμό του χόνδρου των αρθρώσεων. Προσβάλλει περίπου το 50% του πληθυσμού και των δύο φύλων και συχνότερα τις μεγαλύτερες ηλικίες.
Χαρακτηρίζεται ως υπερτροφική αρθρίτιδα γιατί υπερπαράγει οστεοϊνώδη ιστό (οστεόφυτα) σαν αντίδραση στις έντονες καταστροφές του αρθρικού χόνδρου.
Η κλινική εικόνα μιας ΟΑ του γόνατος χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες φλεγμονώδεις αντιδράσεις που συνοδεύονται από οίδημα, ερυθρότητα, θερμότητα, πόνο και δυσκαμψία. Όσο εξελίσσεται η νόσος οι εξάρσεις γίνονται συχνότερες, η ένταση του πόνου αυξάνεται και προκαλείται δυσκολία στη βάδιση με μεγάλη υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. Δυστυχώς ο πόνος είναι ανθεκτικός στα αντιφλεγμονώδη φάρμακα, στην κορτιζόνη και στα απλά αναλγητικά. Προέρχεται από βλάβες στα διάφορα μόρια της άρθρωσης, πλην του αρθρικού χόνδρου διότι δεν διαθέτει αλγοϋποδοχείς.
Οι σημαντικότεροι παράγοντες εκδήλωσης ΟΑ είναι η ηλικία, οι εμβιομηχανικοί, η αύξηση βάρους, το επάγγελμα, οι τραυματισμοί, οι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες και τοπικές νόσοι (οστεονέκρωση) κ.α.
Στόχος της θεραπείας είναι η ανακούφιση από τον πόνο και η βελτίωση της λειτουργικότητας της άρθωσης. Στα αρχικά στάδια η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για τον έλεγχό της, όσο κι αν φαίνεται δύσκολο.
Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να βοηθήσει με ποικίλους τρόπους και μεθόδους, στην βελτίωση του εύρους κίνησης, στην ενδυνάμωση των μυών και στην επανεκπαίδευση της βάδισης. Είναι ο ειδικός που θα συντάξει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης και θα εκπαιδεύσει τον ασθενή σε αυτό. Το ασκησιολόγιο θα πρέπει να είναι εποπτευόμενο και να συνδυάζει δύναμη, αντοχή, συντονισμό, ισορροπία και λειτουργικότητα. Ανά τακτά διαστήματα ο φυσικοθεραπευτής επαναξιολογεί, καθοδηγεί και κάνει αλλαγές όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο. Τα φυσικά μέσα που χρησιμοποιούνται στην συντηριτική θεραπεία είναι Tecar, Tens, Kinesio Taping, Ηλεκτροθεραπεία, Ωτοβελονισμός κ.α.
Στο τελικό στάδιο εκφύλισης του χόνδρου ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση και στη συνέχεια φυσικοθεραπεία για ταχύτερη αποκατάσταση.
