Ο τραυματισμός του αυχένα τύπου whiplash είναι γνωστός ως τραυματισμός δίκην μαστιγίου και αποτελεί την πιο συχνή μορφή τραυματισμού έπειτα από ένα τροχαίο ατύχημα. Ο όρος αφορά το σύνολο συμπτωμάτων που παρουσιάζονται λόγω της απότομης επιτάχυνσης – επιβράδυνσης του αυχένα, όμως η αιτιολογία δεν περιορίζεται μόνο σε τροχαία. Συναντάται σε αθλητικούς τραυματισμούς ή πτώσεις. Κατά την στιγμή της σύγκρουσης το κεφάλι κινείται ξαφνικά προς τα εμπρός αιφνίδια και μετά προς τα πίσω πάλι με την ίδια επιτάχυνση(ή και το αντίθετο), προκαλώντας αστραπιαίες κινήσεις με υπερβολική επιβάρυνση στον αυχένα. Ως αποτέλεσμα μπορεί να τραυματιστούν οι σπόνδυλοι (κάταγμα), οι αρθρικοί σύνδεσμοι στήριξης και οι μύες του αυχένα.
Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν αμέσως, μετά από ώρες ή και μέρες είναι η ζάλη, η θόλωση της όρασης και ο πονοκέφαλος στο πίσω μέρος της κεφαλής με αντανάκλαση στο μέτωπο ή γύρω από τα μάτια. Το συχνότερο σύμπτωμα είναι ο αυξημένος αυχενικός πόνος που συνοδεύεται από περιορισμό στην κίνησή του. Θεραπεύεται συνήθως εντός τριών μηνών, αλλά μερικές φορές τα συμπτώματα μπορεί να γίνουν χρόνια.
Η παραπομπή για απεικονιστικό έλεγχο (ακτινογραφία) είναι πρωταρχικής σημασίας για να καθοριστεί η ακεραιότητα των οστικών δομών. Ο φυσικοθεραπευτής θα δομήσει ένα πρόγραμμα αποκατάστασης που θα συμβάλλει στην επιτάγχυνση της επουλωτικής διαδικασίας των τραυματισμένων ιστών. Στο αρχικό στάδιο η σωστή χρήση αυχενικού κολάρου συμβάλλει στην διατήρηση της καλής στάσης του αυχένα. Για μια πετυχημένη αποκατάσταση κρίνεται αναγκαία η εξατομικευμένη θεραπευτική άσκηση και η συνεργασία – επικοινωνεία μεταξύ ασθενούς και φυσικοθεραπευτή.
